Anestezi nedir? Anestezi Türleri Nelerdir?

Anestezi nedir?

Anestezi kelimesi, Yunanca ek an-, "-siz, -sız anlamında" ve aesthētos, "hissetmek" anlamına gelmektedir.

Anestezi, ameliyat ya da herhangi bir cerrahi müdahale öncesi, vücudun bütününün veya belli bir kısmının yapılan uygulamalarla geçici olarak ağrıya duyarsız hale getirilmesidir.

Vücudun sadece belirli bir bölgesini uyuşturan anestezi türüne ise lokal anestezidir. Anestezi yaratan maddelere anestezikler, ilgilenen uzmanlık dalına ise anestezibilim (anesteziyoloji) denir.

Anestezi, duyumsama yokluğudur. Genel anestezi, geçici bilinç kaybı ile birlikte duyu fonksiyonlarının ortadan kalkmasıdır. Bu tür anestezi Alman tıbbında ve Türkiye’de bazı insanlar arasında Genel anestezi deyimi yerine “Narkoz” da denilmektedir. Narkoz, anestezi ile eş anlamlı gibi görülüyor olsa da, tam bilinç kaybı olmadan, duyarlılığın ileri derecede ortadan kalkmasıyla oluşan belirgin uyuşma halidir.

Anestezi Türleri Nelerdir?

Genel Anestezi: İlaçlar yardımıyla tüm duyu algılamalarının ortadan kaldırılmasıdır.

Genel anestezide 3 komponent (öge) söz konusudur.

Bunlar;

1) Ağrıyı önlemek (Analjezi),

2) Bilinç kaybı veya hafıza kaybı (Amnezi),

3) Kas gevşemesi.

Genel anestezide amacımız uygun cerrahi koşullar ve hastanın güvenliğini sağlamaktır.

Lokal Anestezi: Küçük cerrahi girişimlerde sadece girişimin yapıldığı kısım uyuşturulur. Sadece girişimin yapılacağı cilt bölgesi uyuşturulur.

Bölgesel Anestezi: Vücudun belli bir bölgesinin değişik düzeylerdeki sinir kavşaklarına lokal anestezik enjeksiyonu yapılarak ilaç yardımıyla uyuşturulmasıdır. Genel anesteziden farkı hasta uyanıktır.

Epidural anestezi, spinal anestezi, bölgesel sinir blokları gibi çeşitleri vardır.

Operasyonun yerine göre belinizden, koltuk altından, boynunuzdan, kasığınızdan veya dizinizin arkasından bir iğne yardımıyla ilaç verilerek vücudun belirli bir bölgesi uyuşturulur.

Spinal Anestezi: Bel bölgenizden, omurlar arasından omuriliği çevreleyen zar bir iğne yardımıyla geçilerek ilaç verilir. Vücudun belden aşağısı tamamen hissizleşir, bacaklar hareketsiz hale gelir. İşlem sonrası 3-6 saat bacaklarda hareketsizlik devam edebilir.

Epidural Anestezi: Sırt veya bel bölgesinden, yine omurlar arasından bir iğne yardımıyla girilerek, omuriliği çevreleyen zarın önüne çok ince bir tüp (kateter) bırakılır. Anestezik ilaç bu tüp içerisinden verilerek hissizlik sağlanır. Spinalden farkı hareket kaybı genellikle gözlenmez.

Epidural-Spinal Kombine Anestezi: İki yöntemin bir arada olduğu uygulamalardır. İyi bir kas gevşekliğinin ve hareketsizliğin istendiği hastalarda spinal anestezi ile rahat bir cerrahi ortam yaratılırken, yerleştirilen epidural kateter vasıtasıyla ameliyat sonrası ağrı kontrolü için ilaç verilir. Bu yöntem sezeryanlarda sıklıkla tercih edilir.

Bölgesel Sinir Bloğu: Kol ve bacaklarda yapılan ameliyatlarda sıklıkla tercih edilir. Ameliyat yapılacak alana giden sinirlerin etrafına anestezik ilaç verilerek, o bölgede hissizlik ve hareketsizlik sağlanır.

Bölgesel anestezi uygulamaları sırasında hastalar uyanıktır, fakat bir örtü ile ayrıldığından cerrahi alanı göremezler. Genellikle hastalara sedasyon yaparak ''damar yolundan sakinleştirici ilaçlar verilerek'' hafif uyku hali oluşturulur. Tüm bu yöntemlerde hissizlik ve hareketsizlik hali geçicidir. İlaçların etki süresi geçince, tüm fonksiyonlar normal haline geri döner. Bu işlemler lokal anestezi ile ağrısız olarak gerçekleştirilmektedir.